პერიფერიულ ნერვულ სისტემაში მგრძნობელობის დაზიანების სახეები

•          receptoris dazianeba: ZiriTadad travmuli xasiaTisaa. aRiniSneba tkivili da paresTeziebi, lokalurad. mgrZnobeloba SeiZleba moiSalos, SeiZleba ara. Tu aris moSla, maSin gamovardnili iqneba zerele mgrZnobeloba. kanSi zedapirulad aris tkivilis, SuaSi - sicivis da Rrmad – siTbos receptorebi. dazianeba xSirad xdeba keTris dros. Cxirebis SeWris adgilas warmoiqmneba reaqtiuli anTebis ubani, romelic janmrTeli ubnidan gamoyofilia demarkaciuli xaziT. zerele mgrZnobelobis moSla xdeba kanze kunZulakebis saxiT. amis Semdeg modis ukve perinevraluri gavrcelebis faza. kanze receptorebi ziandeba afeTqebis (dartymis talRis moqmedebis) Sedegad (omis dros xSiria).  

•          periferiuli nervis dazianeba: gamomwvevi – travma, neirotropuli virusi, sistemuri infeqciebi, simsivnis zewola, metaboluri darRvevebi d a.S. damaxasiaTebelia tkivili da paresTeziebi. tkivili SeiZleba iyos nevralgiuri an nevrituli. aseve SeiZleba iyos kauzalgiuri tkivili – xelze medianus-is da fexze tibialis-is dazianebis dros (anu, im nervebisa, romlebic mdidaria simpaTikuri boWkoebiT) = igive simpatalgia. klinikurad: “sveli Cvris” fenomeni – Zlieri, wviTi tkivilis gamo av-fi ifens svel Cvars kanze. kauzalgia gansakuTrebiT xSiria cecxlnasroli Wrilobebis dros. fersteris azriT, am dros dazianebuli nervis mkvebavi sisxlZarRvebis spazmi iwvevs aseT Zlier tkivils. orive mgrZnobeloba moSlilia dazianebuli nervis sainervacio midamoSi. aseve damaxasiaTebelia palpatoruli mtkivneuloba nervis gayolebaze Sesabamis wertilebSi.  

•          polinevriti: mravlobiTi periferiuli nervebis dazianeba. mizezebi igivea, rac mononevritis dros. paraneoplastiuri sindromi – nervebis mravlobiTi dazianeba. iwyeba polinevritiT da gamokvlevisas aRmoCndeba rom sadRac aris simsivnis pirveladi kera. paTogenezi: intoqsikacia, alergizacia, organizmis sensibilizacia da a.S. anu, pirdapiri zemoqmedebiT (zewoliT, daWimviT, kompresiiT) nervis dazianeba ar xdeba.Civilebi: dabuJeba, paresTeziebi da tkivili oTxive kidurSi simetriulad da distalurad. uxSiresad iwyeba fexebidan. zusti simetriuloba aucileblad ar aris daculi. orive mgrZnobeloba moSlilia distalurad da simetriulad (sadac Civilebia, iqve). Civilebis adgilze aris periferiuli nervuli Reroebis palpatoruli mtkivneuloba.paTognomuria Tav-zurg-tvinis siTxeSi albumino-citologiuri disociacia (giilen-bares sindromi): normaSi, 1 ml3 siTxeSi aris 3-4 limfociti da 0.33% cila. albumino-citologiuri disociacia aris, roca cila momatebulia, ujredebis raodenoba – ara. giilen-bares sindromi = polinevriti + albumino-citologiuri disociacia. mkvebavi sisxlZarRvebis dazianebiT gamowveuli = discirkulatoruli polineiropaTia.  

polineiropaTia aseve SeiZleba iyos virusuli, tuberkulozuri da a.S.

mravlobiTi mononeiropaTia – roca erT kidurze ramodenime nervia dazianebuli.  

•          malTaSua kvanZis dazianeba: mas ewodeba ganglioniti. iwvevs Cutyvavilas virusi (herpes-virusi). axasiaTebs saSineli paresTeziebi da autaneli nevralgiuri tkivilebi. yovelTvis calmxrivia. tkivili aris dazianebuli gangliis segmentur sainervacio zonaSi. paTognomuria herpesuli gamonayari (wvril-buStukovani). iwyeba tkiviliT da paresTeziebiT (5-6 dRe) da mere mosdevs gamonayari. sanam ar gamoayris, diagnozs ver dasvam. virusi Cabudebulia gangliebSi. am daavadebas aseve hqvia Semomsartyvleli liqeni.  

•          ukana fesvis dazianeba: axasiaTebs saSineli tkivili, gamkravi, paroqsizmuli xasiaTis. paTognomuria tkivilis gaZliereba daxvelebis, daceminebis da gaWinTvis dros. samive niSans erTad hqvia fesvobrivi tkivili. orive mgrZnobeloba moSlilia Sesabamisi segmenturi tipiT. damaxasiaTebelia fesvis daWimvis niSnebic (vasermani, mackeviCi da a.S.). aseve paravertebruli wertilebis palpatoruli mtkivneuloba. mizezebi mravalia: meqanikuri da infeqciuri faqtorebi (malTaSua diskis prolafsi, osteoqondrozi, simsivnis zewola, infeqcia da a.S.)Tu polinevritis klinikas emateba fesvebis damaxasiaTebeli niSnebi, maSin diagnozi aris poliradikulonevriti. diabeturi, alkoholuri polinevriti – marto Rrma mgrZnobeloba moiSleba.

dariSxaniT gamowveuli intoqsikacia – vegetatiuri polinevriti.

tyviiT intoqsikacia – motoruli polinevriti.  

nino Sengelia