Friday, August 31, 2012

გლაზგოს კომის სკალა

Tvalebis gaxela
mtkivneuli gaRizianeba
metyveleba
spontanurad – 4
brZanebis Sesruleba – 6
orientirebuli – 5
CaZaxilze – 3
gaRizianebis lokalizacia – 5
abneuli metyveleba – 4
tkivilze – 2
iSorebs – 4
gaugebari sityvebi – 3
ar axels – 1
gaSliTi reaqcia – 3
gaugebari bgerebi – 2

moxriTi reaqcia – 2
ar metyvelebs – 1

ar aris pasuxi - 1




ნინო შენგელია

Tuesday, August 21, 2012

ცენტრალურ ნერვულ სისტემაში მგრძნობელობის დაზიანების სახეები

          ukana rqa: saerTod, cns-is farglebSi dazianebisas tkivili damaxasiaTebelia ruxi nivTierebisTvis (ukana rqa, Talamusi da qerqi).ukana rqis dazianebis dros SeiZleba iyos yvelanairi tipis tkivili. aseve axasiaTebs paresTeziebi. zogierT SemTxvevaSi metismetad Zlieri tkivilia (siringomieliis dros). zogjer rekomendirebulia lamineqtomia (Rrus gaxsna; mowodebulia pusepis mier).moSlilia zerele mgrZnobeloba, gavrceleba segmenturi tipiT imave mxares (siringomieluri disociacia).  


          wina ruxi SesarTavi: Civilebi wamyvani araa. zerele mgrZnobeloba moSlilia ormxrivad segmenturi tipiT. wina rqis dazianebis dros refleqsuri rkali gawyvetilia, wina ruxi SesarTavis dazianebis dros refleqsi iwveva.  


          spinoTalamuri gza: Civilebi – paresTeziebi da tkivili (centraluri, gamtareblobiTi tipiT).     periferiuli tkivilis dros pacienti kargad axdens tkivilis lokalizacias sxeulis zedapirze.       gamtareblobiTi tkivilis dros tkivili yru da cudad lokalizebulia, ufro sxeulis siRrmeSia. moSlilia zerele mgrZnobeloba dazianebis adgilis qvemoT mopirdapire mxares mTlianad, 1-2-3 segmentiT qvemoT (es gansxvaveba igulisxmeba paTologiuri keris segmentis da mopirdapire mxares mgrZnobelobis moSlis zeda sazRvars Soris).  

  • “zeTis laqis niSani” – eqstrameduluri simsivnis dros, tkivilis da mgrZnobelobis moSlis gavrceleba xdeba qvemodan zemoT, intrameduluris dros piriqiT – zemodan qvemoT. igive principia ukana rqis SemTxvevaSic (broueris kanonis mixedviT), oRond aq unda daziandes ramodenime (5-6) Tanmimdevruli segmenti erTdroulad. maSin viRebT “windebis”, “xelTaTmanebis”, “naxevari qurTukis” tipiT zerele mgrZnobelobis moSlas. gvxvdeba siringomieliis dros (rux nivTierebaSi Rruebis gaCena). am dros mgrZnobelobis moSla segmenturi tipiTaa. Tu SemdgomSi gadavida svetebSi da gaxda gamtareblobiTi tipis, maSin daerqmeva fsevdosegmenturi tipis mgrZnobelobis moSla. e.i. spinoTalamuri gzis dazianeba aseve gvaZlevs fsevdosegmenturi tipiT moSlas. rogorc mag. intrameduluri simsivneebis dros (iwyeba ukana rqebis dazianebiT da gadadis svetebSi).  
  • ukana svetebi: Taviseburi Civilebi aqvs: pacienti ver grZnobs magar sayrdens, TiTqos dadis baliSebze, bumbulebze (Rrma mgrZnobelobis moSla). Civilebi aris imave mxares, gamtareblobiTi xasiaTis, dazianebis donis qvemoT mTlianad.    Tu Sua xazidan iwyeba procesi, jer fexSi iqneba mgrZnobelobis moSla (golis kona), mere gadava xelSi (burdaxis kona), da piriqiT.
  • zurgis tvinis naxevris dazianeba: dazianebis adgilis qvemoT imave mxareze Rrma mgrZnobelobis moSla (ukana sveti), imave mxareze zerele mgrZnobelobis moSla patara sivrceze (ukana rqis Sesabamis erT segmentSi), rac gamoxatulia hipesTeziiT, hiperpaTiiT, imave mxareze fesvobrivi tkivilia (lokalurad, fesvis dazianebis gamo), mopirdapire mxareze 1-2-3 segmentiT qvemoT (gaaCnia dones) – zerele mgrZnobelobis moSla gamtareblobiTi tipiT.     am yvelafers + motoruli moSla (anu, imave mxareze, dazianebis segmentis doneze dune dambla, segmenturi gavrcelebiT (wina rqis dazianebis gamo), da imave mxareze, dazianebis donis qvemoT spastiuri dambla (piramiduli gzis dazianebis gamo)) = broun-sekaris sindromi.  
  • atipiuri broun-sekaris sindromi:
  • •eqstrameduluri simsivnis dros, rodesac xdeba simsivnis mier zurgis tvinis miWyleta mopirdapire mxares xerxemalze (Zvlovan nawilze), pirvelad ziandeba mopirdapire mxareze spinoTalamuri gza da imave mxareze (simsivnis mier) Rrma mgrZnobelobis gza, amitom Tavidan orive mgrZnobeloba moSlili iqneba erTidaigive mxareze, xolo simsivnis progresirebisas gadava Cveulebriv broun-sekaris sindromSi. petrenis kanonis mixedviT, Tu adamians bunebrivad (anatomiuri agebulebis gamo) aqvs didi gansxvaveba segmentebSi (5-6-7) zerele mgrZnobelobis gzis gadajvaredinebis TvalsazrisiT (rac xdeba D12 segmentis qvemoT), maSin mag. D12 segmentis doneze dazianebis dros, rodesac ver aswrebs zerele mgrZnobelobis gzis boWkoebi gadajvaredinebas, am SemTxvevaSi orive mgrZnobeloba moSlili iqneba erTidaigive mxares.   
  • zurgis tvinis ganivi dazianeba: mielituri sindromi. am dros orive mgrZnobeloba ziandeba orive mxares. am dros moqmedebs Suamdebare struqturebis gamoTavisuflebis kanoni – auSparungis kanoni (Ausparung) – sxeulze Sua xazis midamoSi orive mgrZnobeloba Senaxulia, periferiaze ki moSlilia (es kanoni dadgenilia babinskis mier).
  • isteriul avadmyofSi mgrZnobeloba moSlilia zustad Sua xazze. amiT gansxvavdeba organuli mizeziT moSlisgan.
  • auSparungis kanoni Semdegi mizeziT aixsneba: zurgis tvins aqvs zigzagiseburi boWkoebi = igive endospinaluri sistema = igive zurgis tvinis sakuTari sistema. eseni warmoadgenen grZeli boWkoebis (spinoTalamuri (zerele mgrZnobelobis meore neironis) da ganglibulburi (Rrma mgrZnobelobis pirveli neironis)) kolateralebs, romlebic mezobel 2-3 segments erTmaneTTan akavSirebs. es mokle boWkoebi ainervirebs sxeulis Sua xazis dermatomebs. rac ufro distaluria sxeulis nawili, miT ufro grZeli boWkosgan inervirdeba igi (mag. xelis mtevani), da piriqiT, Suamdebare struqturebi inervirdeba mokle zigzagiseburi boWkoebiT. amitom, Tu mTlianad ar gadavWeriT zurgis tvini, es zigzagiseburi boWkoebi ar ziandeba da amgvarad, Sua xazis struqturebzec mgrZnobeloba Senaxulia.
  • mgrZnobelobis moSla Tavis tvinis doneze dazianebisas
  •  
  • mogrZo tvinSi: aq lateralurad dalagebulia zerele, xolo medialurad – Rrma mgrZnobelobis boWkoebi. amitom moSla xSirad gvxvdeba disocirebuli saxiT. gaaCnia procesi saidan iwyeba. procesis progresirebisas SeiZleba orive mgrZnobeloba moiSalos. aqac ZalaSi rCeba grZeli boWkoebis eqscentruli ganlagebis kanoni. zerele mgrZnobelobis moSla hgavs segmenturi tipis moSlas. sinamdvileSi esaa gamtareblobiTi tipis da Sesabamisad hqvia fsevdosegmenturi tipi [saxis areSi anesTeziis arseboba damokidebulia imaze, CarTulia Tu ara procesSi samwvera nervis grZeli birTvi. am dros anesTezia saxeze aris dazianebis mxares, sxeulze ki mopirdapire mxares hemitipiT (zelderis zonebis mixedviT) (am yvelafers ewodeba alternaciuli sindromi)].       Tu procesi daiwyeba Sua xazidan da CaiTreva golis da burdaxis birTvebi, maSin moiSleba Rrma mgrZnobeloba. mxareoba damokidebulia dazianebis lokalizaciaze – Tu gadajvaredinebamdea, maSin iqneba imave mxares, ifsilateralurad, hemi-tipiT; Tu jvaredinis zemoTaa, maSin iqneba kontralateralurad, hemi-tipiT; Tu jvaredinis adgilzea, maSin gveqneba moSla orive mxares. aqac ZalaSi rCeba grZeli boWkoebis eqscentruli ganlagebis kanoni.  
  • varolis xidis qveda 1/3:  igive, rac mogrZo tvinis doneze.

  • varolis xidis zeda 1/3: aq, medialur maryuJSi erTiandeba mgrZnobelobis yvela gza sxeulis mopirdapire naxevridan, amas Tan emateba Tavis aris mgrZnobelobac.  

  • tvinis fexebSi: ukavia tegmentumi, rogorc xidSi.


  • Talamusi: Talamusi warmoadgens rux nivTierebas, amitom aq paTologiuri procesi iZleva autanel Zlier tkivilebs da paresTeziebs (Talamuri tkivili). tkivili kauzalgiuria da araferi ar ayuCebs. xSirad gxvdeba sisxlis mimoqcevis moSlis dros. hemiplegiis dros xSiria arTralgiebi, amitom saWiroa diferencireba:

Talamuri tkivili
arTralgia
gamoxatulia rogorc mosvenebis, ise moZraobis dros
mosvenebisas ar aris, moZraobisas aris
analgetika ar moqmedebs
analgetika moqmedebs
sinesTezalgia – sxva midamos gaRizianebiT tkivili arsebul areSi Zlierdeba
ar aris
sinfsiqalgia – uaryofiTi emociiT tkivili Zlierdeba
ar aris
rentgenologiurad cvlilebebi ar aris
rentgenologiurad cvlilebebia saxsarSi (wina travma, degeneraciuli cvlilebebi)

obieqturad moiSleba:
          •Talamusi, SigniTa kafsula da qerqqveSa TeTri nivTiereba: ziandeba ufro Rrma mgrZnobeloba da zerele xdeba hiperpaTiuli. monotipi: TalamusSi – Sua xazze Tavia, mere xeli, mere fexi (grZeli boWkoebis eqscentruli ganlageba). kacuna wevs horizontalurad. am dros mgrZnobelobis moSlam SeiZleba moicvas Tavi da xeli, an xeli da fexi.  

Talamuri xeli: xelisguli Cazneqilia labaqiseburad (kunTTa tonusis araTanabari ganawilebis – distoniis gamo). ZiriTad falangebSi hipereqstenziaa, bolo falangebSi – fleqsia.  

          SigniTa kafsula: SigniTa kafsulis ukana fexis ukana mesamedis dazianebis dros – hemi-tipiT, mopirdapire naxevarSi mTlianad, saxis naxevris CaTvliT. ziandeba Rrma mgrZnobeloba (epikrituli), xolo protopaTiuli mgrZnobeloba (zerele) xdeba hiperpaTiuli.  

          qerqi:
          iritaciuli procesi
          dazianebis procesi
(me-5-7 velis (Txemis wilis) iritacia iZleva erTbaSad hemitipiT paresTeziis Setevas)

eqstracerebruli procesi (meningeoma): miaRwia magaliTad, postcentraluri xveulis zeda 1/3. dasawyisSi es gamovlindeba paresTeziebis SeteviT – Sesabamisad, fexis midamoSi mopirdapire mxares.  
1)       yvela Seteva aris ucbad aRmocenebuli;
2)      Setevebi xanmoklea – 1-2-3 (maqs. 5 wuTi) – epilefsiuri Seteva;
3)      yovelTvis erTidaimave midamodan iwyeba;
4)      4)Tu Seteva gadavida wina centralur xveulze, maSin daemateba klonuri krunCxva – am SemTxvevaSi, fexis kankali. qerqSi agznebis ufro farTo gavrcelebis SemTxvevaSi iqneba generalizebuli gulyra. am yvelafers ewodeba jeqsonis tipis Seteva = fokaluri mgrZnobelobiTi (sensoruli) epilefsiuri Seteva. am dros paresTeziebTan erTad SeiZleba iyos tkivilic. pirveli Setevis lokalizacia – fokaluri niSani (Seesabameba lokalizacias qerqSi). roca yvela Seteva erTidaimave adgilidan iwyeba, esaa fokaluri simptomi.  
gulyra uxSiresad aris:

1). monotipuri (“penfildis kacunas” Sesabamisad) 2). Tu agzneba iwyeba qerqis medialuri zedapirebidan – orive fexi = qveda paratipi.    
3). braxiokruraluri – barZaySi da mxarSi.
4). braxiofacialuri – mtevanSi da saxeze.
5). fsevdoperiferiuli – romelime periferiuli nervis sainervacio midamoSi. dazianebis sindromebi: aqac, jer moiSleba Rrma mgrZnobeloba da zerele gaxdeba hiperpaTiuli. tipiuria rTuli mgrZnobelobis moSla.  

          qerqqveSa TeTri nivTiereba: 
          1. qerqTan axlos;
          2. kafsulasTan axlos.

pirvel variantSi: qerquli tipis niSnebi – hemihipesTezia, oRond gansxvavebulad (xeli naklebad, fexi – metad = qveda monotipuri hemihipesTezia), piriqiT – xeli metad, fexi naklebad = zeda monotipuri hemihipesTezia.meore varianti: kafsularuli varianti: ufro Tanabrdeba xelis da fexis dazianeba.   
 nino Sengelia

პერიფერიულ ნერვულ სისტემაში მგრძნობელობის დაზიანების სახეები

          receptoris dazianeba: ZiriTadad travmuli xasiaTisaa. aRiniSneba tkivili da paresTeziebi, lokalurad. mgrZnobeloba SeiZleba moiSalos, SeiZleba ara. Tu aris moSla, maSin gamovardnili iqneba zerele mgrZnobeloba. kanSi zedapirulad aris tkivilis, SuaSi - sicivis da Rrmad – siTbos receptorebi. dazianeba xSirad xdeba keTris dros. Cxirebis SeWris adgilas warmoiqmneba reaqtiuli anTebis ubani, romelic janmrTeli ubnidan gamoyofilia demarkaciuli xaziT. zerele mgrZnobelobis moSla xdeba kanze kunZulakebis saxiT. amis Semdeg modis ukve perinevraluri gavrcelebis faza. kanze receptorebi ziandeba afeTqebis (dartymis talRis moqmedebis) Sedegad (omis dros xSiria).  


          periferiuli nervis dazianeba: gamomwvevi – travma, neirotropuli virusi, sistemuri infeqciebi, simsivnis zewola, metaboluri darRvevebi d a.S. damaxasiaTebelia tkivili da paresTeziebi. tkivili SeiZleba iyos nevralgiuri an nevrituli. aseve SeiZleba iyos kauzalgiuri tkivili – xelze medianus-is da fexze tibialis-is dazianebis dros (anu, im nervebisa, romlebic mdidaria simpaTikuri boWkoebiT) = igive simpatalgia. klinikurad: “sveli Cvris” fenomeni – Zlieri, wviTi tkivilis gamo av-fi ifens svel Cvars kanze. kauzalgia gansakuTrebiT xSiria cecxlnasroli Wrilobebis dros. fersteris azriT, am dros dazianebuli nervis mkvebavi sisxlZarRvebis spazmi iwvevs aseT Zlier tkivils. orive mgrZnobeloba moSlilia dazianebuli nervis sainervacio midamoSi. aseve damaxasiaTebelia palpatoruli mtkivneuloba nervis gayolebaze Sesabamis wertilebSi.  


          polinevriti: mravlobiTi periferiuli nervebis dazianeba. mizezebi igivea, rac mononevritis dros. paraneoplastiuri sindromi – nervebis mravlobiTi dazianeba. iwyeba polinevritiT da gamokvlevisas aRmoCndeba rom sadRac aris simsivnis pirveladi kera. paTogenezi: intoqsikacia, alergizacia, organizmis sensibilizacia da a.S. anu, pirdapiri zemoqmedebiT (zewoliT, daWimviT, kompresiiT) nervis dazianeba ar xdeba.Civilebi: dabuJeba, paresTeziebi da tkivili oTxive kidurSi simetriulad da distalurad. uxSiresad iwyeba fexebidan. zusti simetriuloba aucileblad ar aris daculi. orive mgrZnobeloba moSlilia distalurad da simetriulad (sadac Civilebia, iqve). Civilebis adgilze aris periferiuli nervuli Reroebis palpatoruli mtkivneuloba.paTognomuria Tav-zurg-tvinis siTxeSi albumino-citologiuri disociacia (giilen-bares sindromi): normaSi, 1 ml3 siTxeSi aris 3-4 limfociti da 0.33% cila. albumino-citologiuri disociacia aris, roca cila momatebulia, ujredebis raodenoba – ara. giilen-bares sindromi = polinevriti + albumino-citologiuri disociacia. mkvebavi sisxlZarRvebis dazianebiT gamowveuli = discirkulatoruli polineiropaTia.  
polineiropaTia aseve SeiZleba iyos virusuli, tuberkulozuri da a.S.
mravlobiTi mononeiropaTia – roca erT kidurze ramodenime nervia dazianebuli.  


          malTaSua kvanZis dazianeba: mas ewodeba ganglioniti. iwvevs Cutyvavilas virusi (herpes-virusi). axasiaTebs saSineli paresTeziebi da autaneli nevralgiuri tkivilebi. yovelTvis calmxrivia. tkivili aris dazianebuli gangliis segmentur sainervacio zonaSi. paTognomuria herpesuli gamonayari (wvril-buStukovani). iwyeba tkiviliT da paresTeziebiT (5-6 dRe) da mere mosdevs gamonayari. sanam ar gamoayris, diagnozs ver dasvam. virusi Cabudebulia gangliebSi. am daavadebas aseve hqvia Semomsartyvleli liqeni.  


          ukana fesvis dazianeba: axasiaTebs saSineli tkivili, gamkravi, paroqsizmuli xasiaTis. paTognomuria tkivilis gaZliereba daxvelebis, daceminebis da gaWinTvis dros. samive niSans erTad hqvia fesvobrivi tkivili. orive mgrZnobeloba moSlilia Sesabamisi segmenturi tipiT. damaxasiaTebelia fesvis daWimvis niSnebic (vasermani, mackeviCi da a.S.). aseve paravertebruli wertilebis palpatoruli mtkivneuloba. mizezebi mravalia: meqanikuri da infeqciuri faqtorebi (malTaSua diskis prolafsi, osteoqondrozi, simsivnis zewola, infeqcia da a.S.)Tu polinevritis klinikas emateba fesvebis damaxasiaTebeli niSnebi, maSin diagnozi aris poliradikulonevriti. diabeturi, alkoholuri polinevriti – marto Rrma mgrZnobeloba moiSleba.
dariSxaniT gamowveuli intoqsikacia – vegetatiuri polinevriti.
tyviiT intoqsikacia – motoruli polinevriti.  

nino Sengelia

Friday, August 3, 2012

ჰიპერპათია

adamians gaaCnia zogadad ori saxis mgrZnobeloba (fiziologiuri TvalsazrisiT):
          protopaTiuli mgrZnobeloba (zerele mgrZnobeloba, Talamusi ganagebs)
          epikrituli mgrZnobeloba (Rrma da rTuli mgrZnobeloba, ganagebs qerqi)
cxovelebs aqvT marto protopaTiuli mgrZnobeloba.
adamianSi protopaTiuli mgrZnobeloba emorCileba epikritul mgrZnobelobas. klinikuri magaliTi: Rrma mgrZnobelobis gzebis dazianebis dros (anu epikrituli mgrZnobelobis gamovardnisas) zerele mgrZnobeloba (igive protopaTiuli mgrZnobeloba) icvlis xasiaTs da xdeba hiperpaTiuli.
hedis mier aRwerilia hiperpaTiis 6 damaxasiaTebeli niSani:
          “feTqebadi pasuxi” – gamRizianeblis intensivobis matebisas jer pasuxi ara gvaqvs, mere uceb aris Zlieri reaqcia.
          SegrZnebis intensivoba ar Seesabameba gamRizianeblis intensivobas (mag. Sexebas aRiqvams tkivilad)
          agznebis zRurbli momatebulia
          SegrZneba emociurad metismetad Seferilia
          Cxvletas erT wertilSi ki ar grZnobs, aramed irgvliv ifanteba
          “Semdeg qmedebis fenomeni” – gamRizianeblis mocilebis Semdeg SegrZneba rCeba ramodenime wamis ganmavlobaSi, romelsac ewodeba “sigma” – am fenomens aseve uwodeben “overreaction”-s.


ნინო შენგელია

მგძნობელობა II ნაწილი

malTaSua kvanZi – mgrZnobiare neironebis sxeulebis grova (ruxi nivTiereba). fsevdounipolaruli neironebia.
          kvanZamdea- fesvobrivi nervi
          kvanZis Semdeg- spinaluri nervi
          zurgis tvinis segmenti – zurgis tvinis iseTi ganakveTi, romelic moicavs erT wyvil wina rqas, erT wyvil ukana rqas da Sesabamis wina da ukana fesvebs.
            
          segmenturi sainervacio zona – malTaSua kvanZi, wina fesvi, ukana fesvi, wina da ukana rqa – amaT yvelas aqvs erTidaigive sainervacio teritoria.
          saxeze mgrZnobelobas ganagebs samwvera nervi.
          Tavis Tmiani nawilis ukana mxares mgrZnobelobas ganagebs kisris C2 – C3 mgrZnobiare totebi, romlebic radialurad aris ganlagebuli.
          Linea biparieto-auriculo-mandibularis – sazRvari samwvera da C2 – C3 nervebis sainervacio zonebs Soris.
          C4 – kiseri
          C5 – D1 – xelebi
          D1 – L1 – torsi
          L1 – S1-S2 – fexebi
          S2 – S5 – Sorisis midamo

xelebi (xeli supinaciis mdgomareobaSia)
          C5 – C6  - zeda zedapiri, zeda cera TiTis CaTvliT
          C7 - dorsaluri zedapiri 
          C8 – D1 - lateraluri zedapiri, iRliis CaTvliT
          torsi
          D2 – laviwebi
          D4 – ZuZus dvrilebis done (mamakacebSi)
          D7 – D8 – neknTa rkalis done (aq ikvreba muclis kanis zeda refleqsi)
          D9 – D10 – Wipis done (muclis kanis Sua refleqsi)
          D11 – D12 – iliocekaluri midamo (muclis kanis qveda refleqsi)
          L1 – sazardulis midamo
          Ffexebi
          zemodan qvemoT, garedan SigniT, iribad:
          L2 – L3 – barZayis wina zedapiri muxlis CaTvliT
          L4 – L5 – wvivis wina da terfis dorsaluri zedapiri (zemodan qvemoT, garedan SigniT)
          S1 – S2 – fexisgulis zedapiri, wvivis da barZayis ukana zedapiri
          S2 – S5 – Sorisis midamo.

zerele mgrZnobelobis gza
          ukana fesvSi: medialurad dalagebulia Rrma mgrZnobelobis, lateralurad ki – zerele mgrZnobelobis boWkoebi.
          zerele mgrZnobelobis boWkoebi, garda ukana rqisa, midis CarTul neironebTanac da wina rqis sxeulebTanac.
          zerele mgrZnobelobis pirvel neirons hqvia gangliospinaluri gza – tractus gangliospinalis.
          broueris kanoni: ukana rqaSi ventromedialurad lagdeba grZeli boWkoebi, dorsolateralurad – mokle boWkoebi.
          zerele mgrZnobelobis gzis gadajvaredineba xdeba wina (rux) SesarTavSi. gadajvaredineba xdeba iribad:
          kisris zeda segmentebis doneze gansxvaveba = 1 segmenti
          kisris qveda segmentebis doneze gansxvaveba = 2 segmenti
          gulmkerdis zeda = 3
          D12-is qvemoT = 4-5 da a.S.

petrenis kanoni:  zogierT individSi D12-is qvemoT es gansxvaveba aris 5, 6, 7 segmenti (rac zurgis tvinis naxevris dazianebis dros gvaZlevs atipiur broun-sekaris sindroms;
gadajvaredinebis Semdeg zerele mgrZnobelobis meore neironi lagdeba wina gverdiT svetebSi – aqedan ukve mas hqvia spinoTalamuri gza.

auerbax-flataus kanoni: igive grZeli boWkoebis eqscentruli ganlagebis kanoni:
          igi gulisxmobs, rom sxeulis qveda segmentebidan momavali grZeli boWkoebi (mag. fexebis) ganlagebulia centridan moSorebiT (lateralurad), xolo sxeulis zeda segmentebidan momavali mokle boWkoebi (mag. xelebis) dalagebulia centrTan axlos (medialurad). am SemTxvevaSi centrad igulisxmeba ruxi nivTiereba - wina rqa.
          tvinis ReroSi: Rero zogadad iyofa (anatomiuri TvalsazrisiT) basis-ad, tegmentum-ad da teqtum-ad (basis – fuZe, tegmentum – Weri, tectum – saxuravi).
          mogrZo tvinSi bazissa da tegmentums Soris sazRvari aris olivaTaSorisi sivrce.
          spinoTalamuri gza Tavsdeba tegmentumSi lateralurad da zedapirulad. aqac ZalaSi rCeba grZeli boWkoebis eqscentruli ganlagebis kanoni.
          spinoTalamuri gza (tractus spinothalamicus) mTavrdeba Talamusis lateraluri birTvis ventralur da ukana nawilSi.
          SigniTa kafsulaSi: spinoTalamuri gza gadis SigniTa kafsulis ukana fexis qveda mesamedSi. aqedan midis qerqqveSa struqturaSi – corona radiata-Si da qerqSi mTavrdeba ukana centralur xveulSi (brodmanis 1, 2, 3 veli).
          mgrZnobelobis qerquli analizatorebi:
          pirveladi:
          1. ukana centraluri xveuli – 1, 2, 3 veli
          2. Txemis zemo wilaki – 5, 7 veli
          3. damatebiTi: ukana centraluri xveulis medialur zedapirze.
          4. meoradi: silviis napralis siRrmeSi.

Rrma mgrZnobelobis gza
                qvemo segmentebidan momavali boWkoebi – golis kona (iqmneba gavis da welis doneze).
                D6 - D7 segmentebidan emateba burdaxis kona (zemo segmentebidan momavali boWkoebi). ukana svetebis SemTxvevaSic ZalaSi rCeba grZeli boWkoebis eqscentruli ganlagebis kanoni, oRond aq centrad miiCneva ukana rqa.
          პირველი ნეირონი მთავრდება გოლისა და ბურდახის ბირთვებში, მოგრძო ტვინში.
                 აქედან იწყება მეორე ნეირონი, რომელიც ბირთვებიდან გამოსვლისთანავე გადაჯვარედინდება.
          ამ ჯვარედინის ბოჭკოებს ჰქვია Fibrae arquate internae.
                ეს ბოჭკოები ვაროლის ხიდის ზედა მესამედის დონეზე ერთმანეთს უახლოვდებიან და ქმნიან მედიალურ მარყუჟს(Lemniscus medialis).
     
                გოლისა და ბურდახის ბირთვებიდან თალამუსამდე ღრმა მგრძნობელობის გზას ჰქვია tractus bulbothalamicus.
          xidSi igi moTavsebulia tegmentumSi.
          aqedan midis tvinis fexebSi, sadac aseve tegmentums ikavebs.
          mTavrdeba Talamusis lateraluri birTvis ventralur da ukana nawilSi.
          aqedan gza iseve midis, rogorc zerele mgrZnobelobis SemTxvevaSi.
bulboTalamuri gza mTavrdeba nawilobriv precentralur xveulSic.
friCis da hitcingis meTodi – Tavis tvinis qerqSi sxeulis inervaciis zonebis dadgena, qerqis gaRizianebiT.
      amgvarad, dadgenili iqna “penfildis kacuna” (exeba rogorc precentralur, ise postcentralur xveulebs):
q  qerqis medialur zedapirze (TanmimdevrobiT, medialuridan lateralurisken mimarTulebiT) – sasqeso organoebi, terfi, barZayi;
q  qerqis zemo zedapiri – mxari, torsi, mtevani, saxe, ena.



ნინო შენგელია